(I) O'gil bolalarning ismlari manosi
Ibo, odob sohibi.
Aynan: Qullar; bandalar, mo‘minlar; “adb“ — qul so‘zining ko‘plik shakli. Asli: Ibodulla (qar).
Barchaga namuna, ibrat bo‘luvchi, ibratli, axloqli yoki nasihatni qabul qiluvchi bola.
Ibrohim (qar.) ismining qisqargan shakli.
«Injil «dagi Avrazm ismining arabcha shakli bo‘lib, «xalqlar otasi» ma’nosini anglatadi. Rivoyatlarga ko‘ra, Ibrohimning Ishoq va Ismoil degan o‘g‘illari bo‘lgan. Ishoqdan yahudiylar xalqi, Ismoildan esa arablar tarqalgan.
Aynan: «o‘quvchi, o‘rgauvchi», tirishqoq, bilimdon, dono, zukko, g‘ayratli, shijoatli bola. Idris payg‘ambar o‘qishda tirishqoqligi tufayli mana shunday nom (laqab) olgan.
Aqlli, bilimdon, fahm-farosatli.
Faxr, g‘urur; shonu shavkat, ulg‘ayib elining g‘ururi, iftixori bo‘lsin. Komilikka intilish, fahrlanish, yangilik yaratish.
Ihlos qilib qo’yilgan ism, ihlosli.
Izzat, ehtirom, obro‘, martaba, hurmat yoki sovg‘a, tuhfa, hadya.
Ruhlanish, jo‘sh urish, mavjlanish, intilish, hayotni sevish, ilhomlanib yashash.
Ilimli, bilimdon. Sol: Ilimiddin. Shakllari: Ilimbek, Ilimboy, Ilimjon.
Beklar naslidan bo‘lgan, bilimli, dono bola.
Aynan: Allohning kuchi, qudrati yoki xalqlarning sevimligi, kishilarni qadrlovchi, e’zozlovchi odam. Obihayot ichib, Hizr kabi mangu tirik deb faraz qilinadigan payg‘ambarning nomi. Quruqda Hizr bo‘lsa, suvda Ilyos kishilarning madadkori, hamrohi deb hisoblangan.
Ilyosning dini, imoni, e’tiqodi.
Aynan: Allohning kuchi, qudrati yoki xalqlarning sevimligi, kishilarni qadrlovchi, e’zozlovchi odam. Obihayot ichib, Hizr kabi mangu tirik deb faraz qilinadigan payg‘ambarning nomi. Quruqda Hizr bo‘lsa, suvda Ilyos kishilarning madadkori, hamrohi deb hisoblangan.
Ishonch, e’tiqod, ishonish, sig‘inish. Imom Islom dinining asosiy shartlaridan biri bo‘lib, bunda Allohga, islom dini va Muhammadga ishonch, e’tiqod ko‘zda tutiladi. Demak, imon, e’tiqodli, oldinda turuvchi, peshvo, diniy raxnamo. Shakllari: Imonbek, Imonboy, Imonjon.
Ali oldinda turuvchi, rahbar, peshvodir. Muhammad (sollallohu alayhi vasallam)ning tog‘asi shiitlarning birinchi imomi hisoblanadi. Shu sababli u Imomali deb yuritilgan va bu nom kishilar ismiga ham o‘tgan.
Beklar naslidan bo‘lgan diniy peshvo, diniy rahbar.
Aynan: oldinda turuvchi. peshvo, masjidda oldinda turib namozni boshqaruvchi, musulmonlarning diniy rahbari, peshvosi. Imom so‘zi Alining avlodlari hisoblanuvchi va shiitlar mazhabiga mansub kishilarning VII — X asrlardan udum bo‘lib kelgan unvonidir va u ushbu unvonga sazovor shaxsning ismiga qo‘shib aytilgan. Imom Ali kabi.
Tiriklik, barhayotlik, boqiylik, uzoq umr ko‘ruvchi, imonli, e’tiqodli, jasur, ko‘p yashovchi. Qur’onda Maryamning otasining ismi hamda Isoning bobosining nomi bo‘lgan.
Tiriklik, barhayotlik, boqiylik, uzoq umr ko‘ruvchi, imonli, e’tiqodli, jasur, ko‘p yashovchi. Qur’onda Maryamning otasining ismi hamda Isoning bobosining nomi bo‘lgan.
Tuhfa, tortiq qilib berilgan. Shakllari: In’omboy, In’omjon.
Allohning in’omi.
Do‘st, o‘rtoq, yo‘ldosh yoki o‘ziga mustaqil bo‘lgan shaxs. Buxoro xonligida eng yuqori mansablardan biri ham inoq deb yuritiladi.
Allohning muruvvati, lutfu karami tufayli erishilgan qiz, inoyat qilib berilgan, ko‘mak, ehson, ilitifot.
Allohning marhamati, lutfu karami yoki Allohning fikri, yodi. Ushbu nom Muhammad (sollallohu alayhi vasallam)ning sifati (laqab)laridan biri bo‘lgan.
Pokiza, adolatli. Shakllari: Insofboy, Insofjon.
Odam, kishi; odamshavanda bola.
Orziqib, intiq bo‘lib kutilgan.
Aynan: Kulgi, xandon, kuluvchi, kulayotgan. Is’hoq payg‘ambarning ham ismidir.
Allohning tuhfasi, ehsoni, muqaddas tuhfa. Qadimgi Eron dostonlarida tasvirlangan, o‘z dushmanlariga tutqich bermaydigan qahramonlardan birining nomi yoki ispand — dorivor o‘simlik (sadaf) nomidan.
Mard, qo‘rqmas, dovyurak, azamat, pahlavon, jasurlarning sardori yoki himoya qiluvchi, asrovchi, muhofazakor. Buyuk sarakarda Iskandardek bo‘lsin ma’nosida qo‘yiladi.
Mard, qo‘rqmas, dovyurak, azamat, pahlavon, jasurlarning sardori yoki himoya qiluvchi, asrovchi, muhofazakor. Buyuk sarakarda Iskandardek bo‘lsin ma’nosida qo‘yiladi.
Aynan: O‘zini Allohning ixtiyoriga topshirish, itoatkor. Islomga bo‘ysungan. Mo‘min. musulmon. Payg‘ambarimiz Muhammad (sallolohu alayhi vassalam) olib kelgan din nomi.
Aynan: O‘zini Allohning ixtiyoriga topshirish, itoatkor. Islomga bo‘ysungan. Mo‘min. musulmon. Payg‘ambarimiz Muhammad (sallolohu alayhi vassalam) olib kelgan din nomi.
Aynan: O‘zini Allohning ixtiyoriga topshirish, itoatkor. Islomga bo‘ysungan. Mo‘min. musulmon. Payg‘ambarimiz Muhammad (sallolohu alayhi vassalam) olib kelgan din nomi.
Aynan: «Xudo eshitdi» yoki Allohdan so‘rab olingan, Alloh tuhfa qilgan bola. «Tavrot»dagi rivoyatga ko‘ra, Ibrohim payg‘ambarning xotini Hojar Allohdan farzand so‘rab iltijo qilgan. Shu tufayli tug‘ilgan bolaga Ismael(Ismoil) deb ism berilgan. Bu nom Payg‘ambarimiz Muhammad (sallolohu alayhi vassalam) o‘g‘illarining ismi bo‘lgan.
Aynan: «Xudo eshitdi» yoki Allohdan so‘rab olingan, Alloh tuhfa qilgan bola. «Tavrot»dagi rivoyatga ko‘ra, Ibrohim payg‘ambarning xotini Hojar Allohdan farzand so‘rab iltijo qilgan. Shu tufayli tug‘ilgan bolaga Ismael(Ismoil) deb ism berilgan. Bu nom Payg‘ambarimiz Muhammad (sallolohu alayhi vassalam) o‘g‘illarining ismi bo‘lgan.
Allohning tuhfasi, ehsoni, lutfu karami; Allohning ko‘magi va yaqini. Iso — qadimiy yahudiycha Jexogua, lisus (xristos) nomining arabcha shaklidir.
Qar. Is’hoq. Shakllari: Isoqjon, Isoqboy.
Allohning tuhfasi, ehsoni, lutfu karami; Allohning ko‘magi va yaqini. Iso — qadimiy yahudiycha Jexogua, lisus (xristos) nomining arabcha shaklidir.
Alloh yo‘lida kurashuvchi, Allohga itoat qiluvchi. Islomda Azroil o‘lim farishtasi bo‘lib, to‘rtta asosiy farishtalardan biridir Ular: Jabroil, Mikal, Israfil.
Smimiy, sofdil, sadoqatli bola. Shakllari: Ixlosboy, Ixlosjon.
Ixityori, erki o‘zida, xur, ozod, hech kimga qaram bo‘lmagan, o‘ziga xon, o‘ziga bek.
Hurmat, e’tibor, ikrom, e’tirof, ehtirom, iymon-e’tiqodli, qadr-qimmat, mehru muruvvat sohibi.
Beklar avlodiga mansub, izzat-ikromli, e’zozli bola.
Allohning kuchi, qudrati, shonu shavkati, izzat-ikromga sazovor, hurmatli yoki Allohning hurmatli bandasi.
Xo‘jalar naslidan bo‘lgan hurmat-ehtiromga loyiq bola.
